Heel kort gezegd: de NEM is een christelijke organisatie die vrijwilligers uitzendt naar het Midden-Oosten. De stichting werd in 1963 opgericht door dominee Jan Willem van der Hoeven, die langs christelijke gemeentes in het Midden-Oosten trok. Twee jaar later vestigden de eerste vertegenwoordigers van de NEM (tante Greet en tante Elizabeth) zich op de Olijfberg. Zij begonnen met de begeleiding van jonge vrouwen, voornamelijk verpleegkundigen, als vrijwilliger naar een werkplek, en na de Zesdaagse Oorlog konden zij hun vleugels breed uitslaan.

Dat vertelt Nelleke van Ketel, die samen met echtgenoot Ron als veldleiding in Jeruzalem is gestationeerd. Nelleke: ,,Je moet bedenken, in 1967 bestond Israel minder dan twintig jaar. Het was een land in ontwikkeling, en vooral in de zorgverlening zaten hiaten. Daar kon de NEM op inspringen. De NEM leverde in die jaren veel verpleegkundigen aan allerlei instellingen, en ze hielpen alleenstaande Holocaust-overlevenden.’’

Sindsdien heeft het werk van de NEM een grote groei doorgemaakt. Vrijwilligers zijn nu vooral betrokken bij sociale en praktische hulp aan kinderen, bij ouderenzorg, bij hulp aan mensen met een handicap, en bij de zorg voor de allerarmsten. Ze worden niet alleen ingezet in Israel en de Westelijke Jordaanoever, maar ook in Egypte en Jordanie.

Vanuit hun woning in Abu Tor, met uitzicht op de Olijfberg, ontvangen en begeleiden Nelleke en Ron hun team, en onderhouden ze het contact met de lokale instanties en werkplekken. Nelleke: ,,Ons uitgangspunt is dat we geen werk aannemen dat Israeli’s kunnen doen. We dienen alleen daar, waar plaatselijke mensen niet kunnen worden ingezet of waar extra hulp nodig is. Na de Zesdaagse Oorlog bijvoorbeeld vroegen de Israelische autoriteiten of we in het ziekenhuis in Gaza een opleiding voor verpleegkundigen wilden opzetten. Het wantrouwen van de bevolking van Gaza was zo groot, dat Israeli’s daar niet aan de slag konden.

 ,,Vandaag de dag zijn we onder meer betrokken bij de thuiszorg onder Russische immigranten, bij een project in de christelijke wijk van de oude stad, bij de organisatie ‘Kite Pride’ in Tel Aviv die werkt met ex-prostituees en verslaafden, en bij 'Red Carpet', voor de opvang voor vrouwen die nog op straat leven. Daarnaast worden onze vrijwilligers al jarenlang ingezet in Beth Bart en bij het maatjeswerk van Elah onder Holocaust-overlevenden in Jeruzalem. Met Elah hebben we een intensieve relatie.’’

 De vrijwilligers, afkomstig uit diverse kerkgenootschappen, betalen hun eigen reis en verblijf, en ontvangen geen salaris. Als ze voor langere tijd worden uitgezonden, hebben ze soms een vriendenkring of kerkelijke achterban die hen steunt, maar een vetpot is het nooit. Wat motiveert de vrijwilligers? Nelleke: ,,Geloof en bijbelteksten. In Jesaja 40 staat ‘Troost, troost Mijn Volk’. Dat is het leitmotiv voor onze hulpverlening in Israel. Maar de basis van het werk vinden we in de profetie van Jesaja 19: 23-25 die voorziet dat er een open verbinding zal zijn van 'Egypte naar Assur'. Met Israël in hun midden zullen deze beide landen de God van Israël dienen, tot zegen voor de wereld, staat er geschreven. Dat is de boodschap die we via onze werkzaamheden in Egypte, Jordanie en op de Westelijke Jordaanoever willen doorgeven. De Arabische christenen zijn de bijbelse visie op Israel totaal kwijt. De NEM, met vrijwilligers zowel in Israel als in de Arabische wereld, vervult in dat opzicht een brugfunctie. Wij zijn de witte raven.’’

Zijn de autoriteiten niet bang dat jullie een andere agenda hebben, namelijk evangelisatie? Nelleke: ,,Daarvoor komen we niet. We komen om te dienen en te leren. Bijbels gezien is het ook helemaal niet gewenst om missie te bedrijven. God gaat met Israel zijn eigen weg.’’  

Wij willen, tegen de stroom in, het andere gezicht van Israel laten zien

Ook in Nederland heeft de NEM een taak te vervullen. Dikwijls wordt Israel afgeschilderd als de boosdoener, zegt Nelleke. ,,Wij willen, tegen de stroom in, het andere gezicht van Israel laten zien. Onze vrijwilligers worden aangemoedigd om bij terugkeer als ambassadeur op te treden en uit te dragen wat ze hebben ervaren. Omdat de vrijwilligers afkomstig zijn uit het hele kerkelijke spectrum, hopen we dat in christelijk Nederland een nieuwe, meer genuanceerde kijk op het Midden-Oosten ontstaat. We hopen dat er meer openheid komt om Israel te laten zijn zoals het in de Bijbel is bedoeld.’’

Het afgelopen jaar, gemarkeerd door corona, is voor de NEM niet makkelijk geweest. De komst van nieuwe vrijwilligers moest worden uitgesteld, en het contact met aanwezige vrijwilligers werd vooral digitaal. Sommige van deze vrijwilligers moesten zich door de lockdowns in moeilijke omstandigheden alleen redden. Maar, aldus Nelleke, corona gaat voorbij. ,,Belangrijker is dat de belangstelling voor uitzending groeit. Veel jonge en oudere mensen staan klaar. Misschien voelen ze niet meer, zoals vroeger, een roeping voor het leven, maar velen zijn bereid zich een periode in te zetten in dit gebied.’'