Het wonderbaarlijke levensverhaal van Aliza Goren (91) zou zo kunnen dienen als basis voor een film, en je vraagt ​​je af waarom ze nog geen boek heeft gepubliceerd. Maar Aliza is praktisch ingesteld. Wat heeft het voor zin om over mijn ervaringen te schrijven", zegt ze. ,,Het is een grote investering, mensen lezen ze de tekst een keer en dan gooien ze het weg."

,,Ik ben in 1931 in Düsseldorf, Duitsland, geboren. Mijn ouders waren emigranten uit Polen. In 1933, nadat Hitler aan de macht kwam, is onze familie gedeporteerd. Ik was toen ruim een jaar, mijn broer Yosef vier en mijn zus Dvora zes jaar oud. We hebben een paar maanden in Italie doorgebracht en zijn vandaar naar Israël gevaren. De financiele situatie van ons gezin was slecht. Mijn ouders spraken geen Hebreeuws, mijn vader kon geen baan vinden en mijn moeder raakte in een ernstige depressie. Ze is in het ziekenhuis opgenomen en een paar maanden later overleden. Omdat mijn vader niet voor ons kon zorgen, is ons gezin uiteengevallen. Ik ben onofficieel geadopteerd door een vrijwilliger van een organisatie voor werkende moeders en haar man, terwijl mijn broer en zus naar weeshuizen zijn gestuurd."

Beschouwde je het echtpaar dat jou adopteerde in alle opzichten als ouders?

,,Zeker. Ze hebben me opgevoed en gegeven wat ze konden. Gelukkig voor hen was ik een goeie leerling en heb ik ze veel vreugde bezorgd.’’

Gezin en carriere

Heb je je broer en zus in deze jaren ontmoet?

,,Yosef en Dvora zaten in allerlei instellingen totdat ze via de Noar Oved naar de kiboets zijn gestuurd. Dat is hun grote geluk geweest. In de kiboets hebben ze een gezin kunnen stichten en een carrière kunnen opbouwen. Ze voelden zich bij de gemeenschap horen. Iedereen was zoals zij, zonder ouders of uit gebroken gezinnen. Jarenlang heb ik ze niet ontmoet. Mijn adoptieouders waren waarschijnlijk bang voor de gevolgen van contact, en ze hielden niet van mijn biologische vader. Mijn adoptiemoeder wilde me ook het liefst alleen voor haarzelf. Ik ben dus opgegroeid als enig kind en ontmoette mijn broer en zus pas weer op mijn negentiende.'’

Was je boos op de adoptieouders?

,,Als kind was ik niet boos omdat ik in ontkenning leefde. Ik wist wel dat ik ergens een vader had, maar ik hoorde ook dat hij geen goed mens was en wilde hem niet zien. In de puberteit, toen ik met jongens begon uit te gaan, begon de adoptiemoeder zich nog meer met mij te bemoeien dan gewoonlijk. Ze schreeuwde tegen me en zei harde dingen: dat ik kennelijk de genen van mijn vader had meegekregen en me daarom gedroeg zoals hij, en niet zoals zij. Ik voelde dat ik haar eigendom was, dat ik moest doen wat zij wilde."

Wanneer heb je je adoptieouders verlaten?

,,Na de middelbare school ben ik naar het lerarenseminarie gegaan en tegen het einde van mijn studie ontmoette ik Eli, mijn man. Hij was de broer van de buurman van een goede vriend, en kwam van tijd tot tijd bij deze buren op bezoek. Eli was zes jaar ouder dan ik, met een snor en abnormaal knap. Na onze eerste kus wist ik dat hij de ware was, en was het afgelopen met mijn denkbeeldige romans. Eli was erg indrukwekkend en aardig, en ik wilde graag weg uit het ouderlijk huis. Van mijn adoptiemoeder mocht ik niet met Eli uitgaan. Hij viel niet goed bij haar. Eli was geen geleerde, hij had geen vader, en hij kwam uit een arme familie. Dat vond mijn adoptieve moeder niet gewenst. Zeverwachtte dat ik met een dokter of ingenieur zou trouwen, en niet met een simpele jongen uit de kiboets. Ze stelde me voor de keus: zij of hij. En als ik voor Eli koos, moest ik het huis uit.'’

Wat heb je gedaan?

,,De volgende dag heb ik in haar afwezigheid mijn kleren in een laken gepakt en is Eli me komen ophalen. De eerste tijd woonde ik bij hem thuis met zijn moeder en 12-jarige zus. Hij is eigenlijk degene die erop aandrong dat ik mijn broer en zus zou zoeken. Hij heeft contact met hen opgenomen, en daarna volgde een heel ontroerende ontmoeting. Ze waren blij me terug te hebben.'’

En toen ben je getrouwd.

,,Mijn adoptieouders waren niet op onze bruiloft. De relatie is verbroken. Ik heb mijn adoptiemoeder gezegd dat ik niet haar eigendom was. Als ze dat niet kon accepteren, dan was daar niets aan te doen. Een paar jaar later heeft ze wel weer contact met me opgenomen en we hebben verschillende keren geprobeerd de relatie te herstellen, maar het hield geen stand.

,,Toen mijn adoptiemoeder stierf, heb ik mijn adoptievader geholpen om de begrafenis te regelen. De hele sjiwwa zat ik bij hem. Dat waren geweldige dagen. Hij hield van mij tot op het punt van waanzin. Ook de jaren dat mijn adoptiemoeder nog leefde, voor wie hij bang was, kwam hij me soms stiekem bezoeken. Als hij me omhelsde, voelde ik dat hij zich met zijn hele ziel en zaligheid aan me overgaf. Tot op de dag van vandaag hangt zijn foto boven mijn bed."

Ondanks de ambivalente relatie vernoemde Aliza haar derde kind naar de adoptiemoeder. Dat wil zeggen, van Tova maakten ze Tiva.

,,Mijn droom was om een ​​gelukkig gezin en gelukkige kinderen te hebben. Die heb ik ook", zegt ze. ,,Mijn biologische vader was inmiddels overleden, maar ik had een hechte band met mijn broer en zus."

Aliza kwam naar eigen zeggen ‘onbedoeld’ in het onderwijs terecht. Ze werkte als lerares, studeerde daarna counseling, promoveerde tot adjunct-directeur en uiteindelijk tot directeur. Met veel leerlingen en ouders bouwde ze buitengewone relaties op, van wie sommige tot nu toe voortduren.

Door de hel

Je was erg jong tijdens de oorlog. Voel jij je een overlevende van de Holocaust?

,,Mijn familie is door de nazi’s vervolgd. We hadden tot de slachtoffers van de Sjoa kunnen behoren. Dat is niet gebeurd, maar als gevolg van de nazi’s is mijn familie toch totaal verwoest en ben ik door de hel gegaan. Ik heb veel nare dingen meegemaakt."

Vraag je je wel eens af wat er zou zijn gebeurd als de oorlog niet was uitgebroken?

,,Ik weet heel weinig over mijn biologische ouders. Uit de verhalen maak ik op dat mijn moeder een geweldige vrouw was, bijzonder, zachtaardig, maar zwak en erg gesloten. Haar leven draaide om haar kinderen. Mijn biologische vader daarentegen was waarschijnlijk een moeilijke man. Mijn moeder heeft kennelijk twee keer geprobeerd bij hem weg te lopen. Ik weet niet wat er zou zijn gebeurd als ik met hen was opgegroeid, maar ik denk dat ik niet zover zou zijn gekomen als waar ik, dankzij mijn adoptieouders, ben gekomen."

Door de jaren heen heeft Aliza veel verliezen geleden. Haar man Eli overleed op zijn 60ste. Haar broer stierf 8 jaar geleden en haar zus kort daarna, maar het zwaarste verlies was dat van Tiva, die op haar 57ste aan kanker overleed.

Aliza: ,,Mijn droom was om aan het einde van mijn leven door Tiva te worden verzorgd, met wie ik erg was verbonden. Maar uiteindelijk gebeurde het tegenovergestelde. We hebben er alles aan gedaan om Tiva te redden, maar tevergeefs. De dag dat ze overleed zei ik dat ik niet verder wilde leven."

Hoe ben je erin geslaagd om toch verder te gaan?

,,Je hebt geen keus. Ik heb nog een geweldige zoon en dochter, kleinkinderen en achterkleinkinderen die allemaal erg aan me zijn gehecht. Waarom zou ik ze verdriet doen? Waarom verdienen ze nog een ramp? Integendeel, ze geven mij iets om voor te leven. Ik haal veel voldoening uit mijn familie en ik zeg: ik ben blij dat ik heb gewonnen."

Hoe verklaar je je veerkracht en optimisme?

,,Mijn kleindochters noemen mij een kampioen. Altijd optimistisch. Ik zie het glas altijd halfvol, want dat is wat ik wil zien."

‍