Ieder mens beschikt over een bepaalde hoeveelheid externe en interne bronnen zoals tijd,energie, weerbaarheid en geestelijke kracht. De bronnen verschillen van mens tot mens, maar bij iedereen zijn de bronnen beperkt, zegt Margo Moyal, directeur van de Hulpcentra. Als je geen grenzen stelt en zorgt voor evenwicht in je leven, kan het gebeuren dat je wordt opgeslokt door bepaalde werkzaamheden, ten koste van andere bezigheden en van jezelf.
Jaren geleden liep Margo zelf tegen de beperkte bronnen aan. ,,Toen mijn derde kind werd geboren, die nu 25 is, werkte ik in het leger en had ik ook al twee jonge dochters’’, vertelt Margo. ,,Terwijl ik nog in hetziekenhuis lag, belde ik de plaatselijke krant om een zoekadvertentie te plaatsen voor een oppas van ‘s ochtends 7.00 tot 's avonds 1900 uur. Terwijl ik de tekst aande telefoniste doorgaf, vroeg ze: bedoelt u 7.00 uur of 1700 uur? U bedoelt waarschijnlijk 17.00 uur.
,,Op dat moment besefte ik dat ik grenzen moest gaan stellen. Tot die tijd hadden we inderdaad een oppas die tot het begin van de avond bij de meisjes bleef, tot ik of mijn man thuiskwam van het werk. Het telefoongesprek met de vrouw, die daarhelemaal niet op uit was, schudde me wakker. Het voelde als een moment van inzicht: je bent nu moeder van drie kleine kinderen, het heeft geen zin om pas ‘s avonds thuis te komen. Op dat moment besloot ik mijn levensstijl aan te passen.
Heb je de veranderingen inderdaad kunnen doorvoeren?
,,Het was een proces maar ja, na die ervaring besefte ik dat ik echt mijn model moest aanpassen. Ik wilde altijd de beste moeder zijn, de beste medewerker, de beste student en de beste partner. Na het telefoongesprek heb ik mijn intenties veranderd. Ik besefte dat ik met minder genoegen moest gaan nemen. Want als ik mezelf op de ene plek voor 100 procent inzet, ben ik op de andere plek niet of nauwelijks beschikbaar. Ik begreep dat alleen ik controle moet en kan nemen over mijn tijd.
Waarom is het zo belangrijk om grenzen te stellen?
Als je geen limiet stelt, wordt de ruimte van het zelf steeds kleiner. Het ‘ik’ verdwijnt. Dat ‘ik’ is niet alleen familie en vrije tijd, dat ben ook ikzelf. Je kunt jezelf niet wegcijferen. Dus ik denk dat het belangrijk is om goed te doseren, dat het onze taak is om onze eigen grenzen te respecteren en ervoor te zorgen dat ook anderen weten hoe ze die moeten respecteren."
Moeten grenzen ten koste van alles worden gehandhaafd?
,,Het is belangrijk dat iedereen zijn eigen normen stelt en zijn eigen rode lijnen in de gaten houdt, maar dat je tegelijkertijd ook flexibel kan zijn. Als je ergens werkt, dan ben je als werknemer meestal goed op de hoogte van de omstandigheden, eisen en behoeften van de organisatie. Je weet en begrijpt ook dat je soms concessies moet doen. Als je bewust, met begrip voor de situatie en acceptatie daarvan concessies doet en je hebt er vrede mee, dan is het prima. Het betekent niet dat je eigen principes opgeeft.
,,Flexibiliteit is belangrijk. Als er een belangrijk project aan de gang is, zoals nu bij Elah waar we een nieuwe aanbesteding hebben gewonnen die voorbereiding vraagt, zal ik waarschijnlijk mijn grenzen verschuiven en meer tijd op het werk zijn. Ena als zich thuis een crisis voordoet, is mijn aanwezigheid daar belangrijker. Binnen het tijdsbestek worden de grenzen soms hier en soms daar verlegd, afhankelijk van de behoeften.
Hoe voel je je vandaag, qua werk-privé-balans?
,,Bij Elah is het mogelijk om je grenzen te bewaken. Als ik 's middags thuis moet zijn, kan ik het werk later afmaken. Er is veel begrip, aandacht en respect voor de mens achter de werknemer."