Het Elah Centrum heeft kort geleden de aanbesteding gewonnen van het Ministerie van Volksgezondheid voor een project dat gesubsidieerde psychologische ondersteuning biedt aan alle medewerkers in de gezondheidszorg. Het doel is burn-out te voorkomen of te genezen in de overbelaste gezondheidszorg, die sinds corona nog niet is hersteld. Vanaf nu kunnen alle werknemers in de sector zich bij Elah aanmelden en gesubsideerde therapie krijgen.

,,Als onderdeel van de nationale campagne om werknemers in de gezondheidszorg te versterken, heeft de overheid een enquête gehouden. De bedoeling daarvan was inzicht te krijgen in de situatie en werksfeer binnen de gezondheidszorg, en van de factoren die burn-out veroorzaken of juist kunnen vermijden’’, vertelt Rona Ackerman, directielid van Elah en coordinator van het nieuwe project. ,,Daarnaast is een ‘gereedschapskist’ gecreerd met middelen en richtlijnen voor de behandeling van burn-out. Een van de middelen is psychotherapie, en daar komt Elah in beeld."

Hoe herken je burn-out bij medewerkers?

,,Burn-out manifesteert zich in de vorm van emotionele, geestelijke, fysieke en cognitieve uitputting. Het is vaak een gevolg van veeleisende werkomstandigheden en/of langdurige blootstelling aan stress. Burn-out kan invloed hebben op je gevoel van eigenwaarde: wat ik ook doe, het is niet goed genoeg. Soms worden mensen met burn-out cynisch, minder efficient, ongeduldig, en soms treden symptomen op als depressie, angst, en hart- en vaatproblemen. In verzorgende beroepen, zoals de geneeskunde en psychotherapie, kan burn-out zich ook uiten als gevoelloosheid en vermindering van het empathisch vermogen.

,,Belangrijk is te weten dat burn-out multidimensionaal is, dat wil zeggen dat niet alleen de persoon zelf met de gevolgen ervan wordt geconfronteerd, maar ook diens directe omgeving. Dat betekent dat burn-out ook invloed heeft op en de interpersoonlijke relaties."

Zijn medewerkers in de gezondheidszorg vatbaarder voor burn-out?

,,Een van de oorzaken van burn-out is als er een grote kloof bestaat tussen verantwoordelijkheden en eisen enerzijds, en de middelen anderzijds. Als bijvoorbeeld van mij wordt verwacht dat ik een seminar organiseer, maar ik beschik niet over de kennis en capaciteiten (interne middelen) en/of niet over het juiste budget of personeel (externe middelen), dan creert het een gevoel van frustratie en controleverlies. Hoe groter de kloof, des te groter het risico op een burn-out. Bovendien moet je niet vergeten dat werknemers In de gezondheidszorg grote verantwoordelijkheid dragen. Direct of indirect, zij zijn degenen aan wie menselijk leven wordt toevertrouwd.’’

Hoe kunnen we als hulpverleners werknemers met een burn-out helpen?

,,Ik denk dat het definitieve antwoord ligt bij het systeem. Psychotherapie of andere psychologische behandelingen vormen een instrument uit de gereedschapskist, maar uiteindelijk hangt het voorkomen van burn-out vooral samen met de werkomstandigheden. Als op de werkplek geen aanpassingen worden gedaan om de werkdruk te verminderen, zal behandeling alleen het probleem niet oplossen.

,,Tegelijkertijd is zo dat in veel gevallen burn-out gepaard gaat met gevoelens van schuld, angst, teleurstelling en spijt, die weer doorwerken op de naaste omgeving van werknemers. Op individueel niveau kunnen we daarom wel veel doen. We kunnen mensen helpen om de controle terug te krijgen en het probleem bij de naam te noemen. Als je inziet dat je last hebt van burn-out, kun je beginnen te kijken wat gedaan kan en moet worden om je te helpen. We kunnen proberen de verbinding tussen lichaamen geest te versterken en medewerkers praktische handvatten geven, we kunnen proberen hun bewustzijn te vergroten en inzicht te geven in de oorzaken (het systeem),en ook proberen om 'schokdempers' aan te brengen, zodat clienten leren in balans te blijven, in alle opzichten: fysiek, emotioneel en cognitief.''

Hoe is het om met dit project van start te gaan?

,,Het ontroert me, omdat ik enorm veel waardering heb voor de medewerkers in de gezondheidszorg. Ik ben me bewust van hun werkomstandigheden, waaronder het gebrek aan omgangsvormen, lange werktijden, de emotionele belasting, en de verantwoordelijkheden. Persoonlijk voel ik het daarom als een missie om iets terug te geven, al is het maar een beetje."

‍