Kiboets Sde Nehemja, mede gesticht door Nederlandse pioniers, ligt in het hoge noorden van Israel. De bewoners zijn niet geevacueerd, ook al ligt de kiboets in de gevarenzone. Hoe ziet hun leven eruit?

Michael Ben Dror (83) zit op de fiets als hij ons telefoontje krijgt. Om fit te blijven, maakt hij iedere ochtend zeven rondjes rond de kiboets. Net als voor de verovering van Jericho, zegt hij. Op de achtergrond zijn oorlogsgeluiden te horen. Desondanks zit je op de fiets? ,,We zijn hier wel wat gewend’’, zegt Michael. ,,Aan het einde van de jaren zestig kregen we het vuur van Fatah op ons dak en sindsdien is de dreiging chronisch, met af en toe heftige episodes. Als ik hier nieuw zou zijn, zou ik misschien mijn koffers hebben gepakt, maar ik ben in juni 1944 als klein jongetje met mijn moeder en andere Nederlanders vanuit Bergen-Belsen uitgewisseld en naar de kiboets gekomen. Ik weet niet beter.''

Zelfs op de allerlaatste grote aanval eind augustus, waarbij Hezbollah honderden raketten op het noorden afvuurde, reageert Michael lakoniek. ,,Tegen de ochtend werden we wakker van het enorme lawaai en zijn we de schuilkamers ingegaan. Daar zaten we net als bij een tenniswedstrijd. Na al die jaren van oorlogshandelingen kunnen we de geluiden onderscheiden en volgen wat er heen en weer gaat. Maar laten we er niet dramatisch over doen. De aanval vond plaats, en nu is het weer voorbij.

,,Waarom we niet zijn ontruimd? Als je naar de kaart kijkt, kun je het begrijpen. Er is een grens getrokken en wij vallen daar net buiten. We zijn net niet zielig genoeg. Dat er tot nu toe in onze kiboets geen slachtoffers zijn gevallen, is puur een kwestie van geluk. De helft van de andere acht kiboetsiem rondom ons die ook niet zijn ontruimd, heeft wel klappen gekregen.

,,Hoe ziet mijn leven eruit? De dagindeling is niet anders dan anders, maar het contact met de wereld buiten de kiboets wel. De dienstencentra waar we gewoonlijk van gebruikmaken, zijn allemaal gesloten. Als ik een arts nodig heb, kan ik niet meer naar Kiriat Sjmone dat is geevacueerd, maar moet ik helemaal naar Rosj Pina, en voor onderdelen voor mijn fiets geldt hetzelfde. Onze kinderen, die in het centrum van het land wonen, komen in het weekend niet naar ons, maar wij gaan naar hen toe.

,,Wat geeft mij kracht? Ik weet het niet. Ik ben geen Trumpeldor en ik ben geen held. We leven van het geluk.’’

Vorig jaar is de Lilo Cohen, de laatste van de eerste generatie Nederlanders in de kiboets, op 103-jarige leeftijd overleden. Nu wonen in Sde Nehemja nog een tiental families met Nederlandse wortels.  

‍