In een tijd van nationaal trauma en verlies is het zinvol om gebruik te maken van 'Levensbegeleiding,' denkt Ziv Rei Koren. Deze behandelwijze stelt mensen in staat om hun eigen innerlijke bronnen van kracht te ontdekken, te versterken en in tijden van crisis als anker te gebruiken.
In het verleden werd Levensbegeleiding steevast geassocieerd met religie en pastorale zorg, maar vandaag de dag verwijst het naar een beleving van kracht en ondersteuning en een persoonlijke innerlijke ervaring die losstaat van confessie of overtuiging. Het uitgangspunt is dat ieder mens, ook de seculiere, eigen innerlijke hulpbronnen heeft die in tijden van crisis kunnen worden aangeboord.
,,Aan het begin van de oorlog vertelden mensen me hoe angstig ze waren, dat ze aan de televisie gekluisterd zaten en zich niet van het nieuws konden losmaken. Dan vroeg ik hen naar de kleine dingen in het dagelijks leven die hen een goed gevoel geven: even naar buiten lopen, de tuin in, de kat aaien, naar muziek luisteren, naar de zee kijken, want de natuur is een geweldige hulpbron die zomaar voor iedereen beschikbaar is. Iemand vertelde dat ze graag zingt maar in de huidige omstandigheden niet durft omdat het zou kunnen overkomen alsof ze gelukkig is. Dus bedachten we een lied en zongen we samen. We zijn het ons niet altijd bewust, maar al deze instrumenten dragen we met onszelf mee. We hoeven ze alleen maar op te sporen en aan het werk te zetten. Het woord ‘begeleiding’ is voor mij daarom het sleutelwoord’’, aldus Ziv. ,,Dat wordt omschreven als het meelopen met een ander in diens wandeling. Bij Levensbegeleiding is het mee-bewegen met de ander van essentieel belang.’’
Wordt kunst ook beschouwd als een hulpbron? Schilderen bijvoorbeeld?
,,Zeker. Dat zijn hulpbronnen die uit onszelf voortkomen en de potentie hebben om iemands geest te verheffen. Schilderen is iets fysieks, maar daarachter gaan creativiteit, waarneming en bewustwording schuil. Dat zijn beslist geestelijke hulpbronnen. Ik begeleidde een vrouw die met verlies te maken kreeg. Door de oorlog werd ze door heftige gevoelens overspoeld. We besloten dat ze dagelijks een foto zou maken van iets dat haar tot contemplatie en dankbaarheid aanzette. Een dagelijkse zoektocht naar iets waarvoor ze dankbaar is. Het opende de geest in een hele andere richting en focuste haar op wat belangrijk is voor haar en wat kracht geeft.
,,Nog voor de oorlog van 7 oktober ontmoette ik in het kader van de werkzaamheden in de Hulpcentra van het Elah Centrum ook al veel gezinnen die onder traumatische omstandigheden een dierbaar persoon hebben verloren. Zij kunnen als voorbeeld dienen en uit hen kunnen we inspiratie putten. Vaak leven deze nabestaanden lange tijd met het beeld van een afgrond. Ze zitten op de bodem van een diepe put. Maar dankzij de Levensbegeleiding kan hun positie veranderen: misschien zitten ze op zeker moment niet meer op de bodem van de put maar iets hoger en kunnen ze intussen over de rand naar buiten kijken, misschien zien ze op een dag een weiland met bloemen of misschien worden ze op een dag door een zonnenstraal geraakt.
Het proces vergt tijd. Ik ben bereid om keer op keer te luisteren en te horen over de eindeloze pijn, de woede en het verlangen naar wraak. Maar met geduld en vertrouwen kun je uit de afgrond omhoog kruipen."
Hoe slaag je erin om hoopvol te blijven?
,,Een client die een kleindochter kreeg, zei iets dat mij steeds begeleid: namelijk dat ze nu twee harten heeft. Het ene hart zal altijd een gat hebben, maar het andere hart is er een van vreugde. De twee harten kunnen niet versmelten. Ze bestaan naast elkaar. Ik citeer haar als ik mensen in een soortgelijke situaties ontmoet, en het feit dat ik haar citeer, versterkt deze client ook weer: ik gebruik haar middelen om anderen te helpen. David Grossman schreef dat hoop hetzelfde is als het uitgooien van een anker naar een betere toekomst. Het vermogen om het denkbeeldige anker voorbij de huidige omstandigheden te werpen, geeft aan dat er in de ziel van de persoon nog ruimte bestaat, dat hij durft te hopen op een andere en vrije plek.’’
