Ofra Aloni woont in kiboets Gonen, in het noordelijke deel van Galilea. ,,Toen de oorlog begon, werd in een mum van tijd de hele kiboets afgesloten en kregen we opdracht onze huizen te evacueren’’, vertelt ze. ,,We hoorden geluiden van explosies en geweervuur, dus we pakten snel wat we konden en vertrokken. We verhuisden met de drie kinderen tijdelijk naar Ramat Jishai, naar het huis van mijn moeder, die op dat moment in het buitenland was."

Bij het Elah Centrum werkt Ofra vooral voor Sjoa-overlevenden. Ze doet groepswerk met dieren en gebruikt ook andere vaktherapieen. Toen ze na haar evacuatie de vaste clienten in een verpleeghuis in Tiberias bezocht, liep ze daar ouderen en hun buitenlandse verzorgers tegen het lijf die naar het verpleeghuis waren geëvacueerd.

Ofra: ,,Het is helemaal niet makkelijk om ouderen zo abrupt uit hun omgeving te halen. De mensen waren angstig, bezorgd en verward. Het leek raadzaam om ze te helpen en ondersteuning aan te bieden.’’

Nadat Ofra van het Elah Centrum groen licht kreeg, zijn twee bijzondere steungroepen gelanceerd: een voor oudere geevacueerden, en een voor hun buitenlandse verzorgers. Daarnaast kregen sommige geevacueerden individuele begeleiding.

Wat kwam tijdens de bijeenkomsten naar voren?

De situatie riep bij de ouderen pijnlijke herinneringen op en zorgde voor veel onrust. Het geheugen van sommige ouderen is niet meer wat het was, met als gevolg dat ze vaak niet begrepen waar ze waren en waarom. Komen ze hier op bezoek? De meesten waren in haast vertrokken, zonder veel bagage. Ze dachten dat ze binnen een week of twee weer thuis zouden zijn.’’

,,Ook merkte je dat ouderen erg bezorgd waren over hun kinderen en kleinkinderen, die vaak werden opgeroepen. Van een echtpaar was het huis ernstig geraakt. Ook dat is een moeilijke ervaring, op die leeftijd te begrijpen dat je je huis bent kwijtgeraakt.’’

Hoe reageerden de buitenlandse verzorgers op inval en oorlog?

,,In het algemeen wordt nooit zoveel aandacht besteed aan de buitenlandse zorgverleners in ons land. In het verpleeghuis kregen ze vooral informatie over technische zaken, maar we moeten niet vergeten dat deze verzorgers net zo goed als de ouderen hun woning hebben moeten achterlaten, dat ze zich angstig voelen en niet weten waar ze aan toe zijn. Ze hoorden over collega’s in het zuiden die waren blootgesteld aan wreedheden of zelfs waren gegijzeld. Sommige verzorgers voelden zich enorm verscheurd tussen de loyaliteit aan hun werkgever enerzijds en die aan hun families in het vaderland anderzijds, die zich zorgen maakten en hen vroegen naar huis terug te keren.’’

Welke bijdrage leverden de bijeenkomsten?

,,We baseerden ons op modellen van de noodinterventies en veerkrachtworkshops van het Elah Centrum en hebben die aangepast aan onze situatie. We gaven de deelnemers een ruimte om te delen en hun emoties de vrije loop te laten, we bouwden een steuncirkel, en we werkten aan bronnen van kracht en hoop. De groepen zijn samengesteld uit mensen uit verschillende culturen, maar de gedeelde werkelijkheid bracht ze tot elkaar. Ook na afronding van de bijeenkomsten bleven de deelnemers elkaar via de WhatsApp-groep ondersteunen. Ze functioneren echt als groep en begrijpen waar ze in geval van psychische nood antwoord en hulp kunnen krijgen.’’

Je bent zelf geevacueerd. Heeft dat invloed op je werk?

,,Voor de clienten hielp het soms om het ijs te breken. Door onze gedeelde ervaring voelden ze een sterke verbondenheid. Ikzelf heb natuurlijk veel empathie met geevacueerden omdat ik precies begrijp waar ze doorheen gaan. Tegelijkertijd behoud ik mijn professionele afstand en realiseer me goed dat hun ervaringen centraal staan, en niet met de mijne.''

Waar haal jij je kracht vandaan?

,,Ik heb heel veel gehad aan de lezingen, bijscholingen en bijeenkomsten van het Elah Centrum. Te midden van de verwarring waarin ook ik verkeerde als therapeut en moeder van drie kinderen, vormde dat mijn anker. Ik probeer een bepaalde routine te handhaven en momenten in te lassen waarop ik kan ademhalen en ontspannen. Maar het vermogen om voor anderen te blijven zorgen heeft mij meer dan wat dan ook geholpen. 's Ochtends opstaan, me aankleden, orde op zaken stellen, nadenken over de instrumenten die ik meeneem naar de groep en de hoed van de verzorger opzetten - dit is eigenlijk het behoud van wie ik ben."

‍